8 maja 2025 odbył się „Dzień Wynalazków PK”, wpisujący się w obchody 80-lecia Politechniki Krakowskiej. Byliśmy tam obecni w ramach stoiska Wydziału Mechanicznego z prezentacją jednego z największych dotychczas zrealizowanych przez naszą Katedrę projektów wykonawczych dotyczących taboru szynowego, a mianowicie projektem ekologicznej lokomotywy spalinowej typu 6Dg. Prezentowaliśmy również prototyp pojazdu „Lizard” dla osób z niepełnosprawnościami.
Przedmiotem projektu była kompleksowa modernizacja lokomotywy serii SM42 do typu 6Dg, której pełny projekt został opracowany w Instytucie Pojazdów Szynowych (obecnie: KPSiT). Prototyp lokomotywy powstał w nowosądeckich zakładach NEWAG S.A., w 2007 na zamówienie ISD Huta Częstochowa. Częstochowski operator zamówił 3 sztuki pojazdów wyposażonych w układ zdalnego sterowania radiowego. Korzyści finansowe, technicznie i funkcjonalne wynikłe z tego projektu spowodowały pojawienie się kolejnych zamówień. We wrześniu 2023 NEWAG przekazał do eksploatacji 200 lokomotywę tego typu, a kolejne egzemplarze są nadal produkowane.
To pierwszy tak kompleksowy projekt i sama modernizacja lokomotywy spalinowej przeprowadzona w Polsce. Z bazowej lokomotywy SM42 wykorzystano ostoję, zbiorniki paliwa i wózki, które również przeszły naprawę główną. Nadwozie i jego wyposażenie to całkowicie nowa konstrukcja, odpowiadająca wymaganiom stawianym nowym lokomotywom. W pojazdach zastosowano szereg nowoczesnych rozwiązań technicznych i funkcjonalnych. Nowoczesne agregaty prądotwórcze z ekologicznymi silnikami spalinowymi, spełniającymi obowiązujące normy emisji spalin, wpłynęły na obniżenie zużycia paliwa i oleju silnikowego. Trójfazowe prądnice trakcyjne, mikroprocesorowe sterowanie, pełna diagnostyka, nowoczesny system hamulcowy oraz nowoczesne napędy pomocnicze wpłynęły na zapewnienie niezawodności i bezpieczeństwa eksploatacji. W ramach projektu zastosowane zostały innowacyjne rozwiązania w zakresie kabin sterowniczych. Pulpity sterownicze zaprojektowane w oparciu o rygorystyczne wymagania ergonomii (poprzedzone szczegółowymi analizami i badaniami funkcjonalnymi), bogate wyposażenie socjalne (lodówka, umywalka z ciepłą wodą, kuchenka elektryczna, schowki), panoramiczne szyby oraz klimatyzacja, zapewniają bardzo wysoki poziom komfortu i bezpieczeństwa pracy maszynistów. Projekt stanowisk sterowniczych został zastrzeżony przez PK w Urzędzie Patentowym RP.
W ramach projektu wykonana została również ocena efektywności w oparciu o analizę LCC (Life Cycle Costs) oraz ekonomiczną analizę korzyści – kosztów CBA (Cost-Benefit Analysis). Przyjęto, że ocena ma charakter porównawczy polegający na porównaniu efektów ekonomicznych uzyskiwanych przy eksploatacji lokomotywy SM42 przed modernizacją, do efektów uzyskiwanych po jej modernizacji.
Projekt lokomotyw 6Dg zdobył liczne nagrody:
– Brązowy medal w Konkursie „Innowacyjność Technologii – EUREKA” – Bruksela 2007
– Wyróżnienie w Konkursie im. inż. Ernesta Malinowskiego – Międzynarodowe Targi Kolejowe TRAKO 2007
– Nagroda: „Lokomotywa Rynku Kolejowego” – Międzynarodowe Targi Kolejowe TRAKO 2007
– Nagroda III stopnia w Ogólnopolskim Konkursie Poprawy Warunków Pracy organizowanym przez Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej – 2009
– „Mistrz Ekologii” – nagroda I stopnia – Międzynarodowy Konkurs na rozwiązania z dziedziny ochrony środowiska – EKO 2007
Zastosowane rozwiązania projektowe oraz zdobyte doświadczenie stały się bazą dla rozwoju lokomotyw tego typu jak również kolejnych realizowanych projektów nowoczesnych pojazdów kolejowych.
Projekt okazał się dużym sukcesem rynkowym w dziedzinie odnowy parku taborowego polskich przewoźników towarowych.
Strona projektu w ramach Dnia Wynalazków PK: https://dw.pk.edu.pl/produkt/projekt-lokomotywy-spalinowej-typu-6dg/